به گزارش خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، سیدفرید موسوی در نشست علنی امروز (دوشنبه، 8 مهرماه) مجلس شورای اسلامی،سوال کرد که مهمترین اقدامات وزارت صمت در خصوص تکالیف مندرج در بندهای ۷ تا ۱۱ هیات وزیران برای بهبود فضای کسب و کار چیست؟ و مهمترین موانع عدم عملیاتی شدن اقدامات چه بوده و برنامه‌های آن وزارت خانه برای اصلاح رویه جاری چیست؟
نماینده مردم تهران در مجلس در جریان سوال از وزیر صمت بیان کرد: آقای وزیر؛ قرار بود سامانه “جی فور بی” به عنوان پایگاه جامع مجوزهای کسب و کار پیشخوان ارائه اطلاعات جزئی و کلی مجوزهای مرتبط با کسب و کار باشد اما وزارتخانه شما در عمل آن را به نمایشی از شفافیت تبدیل کرد. سیدفرید موسوی در تشریح سوال خود از وزیر صنعت، معدن و تجارت درخصوص بهبود فضای کسب و کار گفت: آقای وزیر، شما عالی ترین مقام بخش تولید و صنعت هستید، قطعا وضعیت سرمایه گذاری و تولید تابعی از وضعیت فضای کسب و کار کشور است، اگر بخش نفت را در نظر نگیریم، وزارتخانه صمت اصلی ترین متولی آن محسوب می شود.وی افزود: بدون فضای مناسب کسب و کار، رونق تولید محقق نمی شود و با اکتفا به اقدامات جزیره ای ناهماهنگ و نامنسجم نمی شود نسبت به بهبود شاخص های اقتصادی مرتبط با بخش تولید امیدوار بود. مجلس شورای اسلامی در ماده 22 برنامه ششم توسعه مقرر کرد که دولت باید ترتیبی بدهد که سالانه شاهد ارتقای 10 پله ای کسب و کار در کشور باشیم.نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: متاسفانه حاصل عملکرد وزارتخانه در دولت نه تنها این هدف را محقق نکرده است که در سال های اخیر سقوط 4 پله ای جایگاه کشور در این رتبه بندی را شاهد بودیم و نتیجه آن قرار گرفتن کشور در رتبه 128 شاخص سهولت کسب و کار بوده است، و این بدان معنا است که برای سرمایه گذاران فرصت های جذاب تر برای سرمایه گذاری در اقصی نقاط جهان نسبت به کشور ما علی رغم این همه استعداد و ظرفیت وجود دارد.موسوی تاکید کرد: انتظار است که وزارت صمت و زیرمجموعه ها در این موضوع حساستر باشند، در حالی که هیات وزیران هم در مورد بهبود فضای کسب و کار در مصوبه ای تکالیف دستگاه ها را مشخص کرده است، متاسفانه بر اساس ارزیابی های صورت گرفته و گزارش های رسمی وزارتخانه تحت امر شما در انجام تکالیف و وظایف محوله کوتاهی کرده است.این نماینده مردم در مجلس دهم بیان کرد: شما نیز مانند همکاران من مراجعه کننده بسیاری دارید که می خواهند کسب و کاری را شروع کنند و یا در منطقه ای سرمایه گذاری کرده اند و یا سرمایه گذاری قبلی را توسعه دهند و از انواع و اقسام سنگ اندازی های بی مورد در مسیر کلافه شده اند، از مصائب و مشکلات سر راهشان می گویند و دنبال راه چاره هستند و در بسیاری از موارد مورد بی مهری توسط همکاران شما در این وزارتخانه قرار می گیرند، در حالی که باید یاور کارآفرین باشید.وی افزود: مشکل اشتغال با شعار حل نمی شود. شرمنده جوانی می شوم که ماه ها است از کار بیکار شده و می گوید با دست خالی روی برگشتن به خانه را ندارد، شرمنده افراد تحصیلکرده می شوم که پر از استعداد و انگیزه است ولی هیچ کارفرمایی توان به کارگیری نیروی جدید را ندارد. همه مشکلات ناشی از تحریم نیست.موسوی گفت: سه سال متولی در شاخص سهولت در انجام کسب و کار افت داشته ایم و از رتبه 117 در سال 2016 به 118 در سال 2018 تنزل کرده ایم، قبول دارم که شما در شرایط نامناسبی سکاندار وزارت صنعت شده اید، ولی باید بگویید چه تغییر اساسی بعد از شما در وزارتخانه اتفاق افتاده است. آقای وزیر کدام درد تولیدکننده را تسکین دادید؟ کدام زنجیر را از پای تولیدکننده باز کردید؟ نماینده مردم تهران در مجلس بیان کرد: کدام فرآیند پیش روی بنگاه اقتصادی را از سر راه برداشته اید؟ کدام شاخص برداشتی تولیدکنندگان و شاخص های بهبود فضای کسب و کار در نظر فعالان اقتصادی بهبود یافته است؟ آقای وزیر؛ قرار بود سامانه “جی فور بی” به عنوان پایگاه جامع مجوزهای کسب و کار پیشخوان ارائه اطلاعات جزئی و کلی مجوزهای مرتبط با کسب و کار باشد، قرار بود چنان شفاف باشد که فرآیند دریافت مجوزهای کسب و کار را تسهیل کند و مرهمی بر بلاتکلیفی سرمایه گذاران باشد، اما وزارتخانه شما در عمل آن را به نمایشی از شفافیت تبدیل کرد و صرفا با قراردادن نام مجوزهای اعطایی در این سامانه و بی هیچ توضیحی فقط از خود رفع تکلیف کرده اید و با وجود تاکیدات اراده ای برای رفع این موضوع دیده نشده است.وی ادامه داد: درگاه ملی مجوزهای کشور برای درخواست مجوز و برای تسهیل فرآیند مجوز و جلوگیری از دوباره کاری ها و صرفه جویی از زمان، هزینه و منابع کارآفرینی ایجاد شده است، تجربه ای که در بسیاری از کشورهای جهان موفق بوده است. وزارت متبوع شما به صورت موازی پایگاه مشابهی دایر کرده و نتوانسته است این وظایف را انجام دهد.موسوی با اشاره به اینکه در وزارت صمت جزیره ای عمل می شود، گفت: براساس ماده 16 بهبود فضای کسب و کار، وزارتخانه متبوع شما موظف بوده آیین نامه ای را اجرا کند که براساس آن نهایتاً شهرداری ها ملزم شوند امکان دسترسی به تولیدکنندگان کوچک و متوسط ایجاد و برای سرمایه کسبه کم استطاعت دستفروش ها و صاحبان کسب و کارهای خرد، امنیت کار را فراهم کند، بفرمایید در این زمینه چه کردید؟ کم می شنویم از دستفروشانی که مورد بی مهری ماموران شهرداری قرار می گیرند؟ با یک عزم جدی می شود جلوی بسیاری از برخوردهای زشت با کسبه خرده پا را گرفت.این نماینده مردم در مجلس تصریح کرد: براساس ماده 7 مصوب هیات وزیران در حوزه کسب و کار، وزارت صمت باید به منظور تهیه برنامه عملیاتی ارتقای شاخص های اجرای قراردادهای کار، ورشکستگی و ثبت مالکین کارگروهی تشکیل دهند و با همکاری دستگاه های ذی ربط پیش نویس قوانین و مقررات آن را تهیه کنند. هر چند کارگروه مزبور با همچنان محوریت آن وزارتخانه تاکنون 9 جلسه تشکیل داده است ولی تاکنون هیچ برنامه عملیاتی نهادینه و تدوین نشده است.وی تاکید کرد: وزارت صنعت باید برمبنای ماده 8 قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار اقدام به الکترونیکی کردن فرم ها و کلیه فرآیندهای اداری و تجارت خارجی اعم از واردات، صادرات، کالا و خدمات، صدور اسناد و مدارک نماید. با این اقدام به راحتی می توانستیم باعث تسهیل اقدامات اداری شده و صدالبته مانع فساد شوید. چرا این ساده ترین و بدیهی ترین اقدام در این وزارتخانه محقق نشده است؟ آیا ذینفعان مانع شده اند و یا بدنه خسته وزارتخانه توان عملیاتی کردن این مصوبه را ندارد.موسوی ادامه داد: در بخش معدن علی رغم تاکید بر تشکیل پنجره واحد جهت تسهیل کسب و کار در بخش معدن عملاً این قانون مغفول مانده و هیچ حرکت موثری انجام نشده است. تشکیل پنجره واحد کلیه فرآیندهای صدور مجوز می توانست در کمترین زمان ممکن و با حداکثر سرعت صورت بگیرد. در سال 97 بیش از 400 بخشنامه در حوزه صادرات و واردات توسط وزارتخانه ابلاغ شده است که این امر موجبات سردرگمی و بروز مشکلات عدیده برای فعالان اقتصادی شده است.موسوی تصریح کرد: آقای وزیر، ما به مسائل و مشکلات شما آگاهیم و می دانیم در شرایط سخت و پرفشاری سکاندار وزارت صمت شدید، از محدودیت مالی و اقتصادی آگاهیم، طبیعی است که هدف از طرح سوال حل مسئله است، از جنابعالی انتظار دارم که درخصوص مواردی که ذکر شد اقدامات جدی در دستور کار قرار دهید. ما از اقداماتی که انجام دادید مطلع هستیم، ولی یک سری از تکالیف زمین مانده و اجرا نشده است. سامانه هایی که شما اشاره کردید، جزیره ای عمل می کنند. این سامانه ها در کنار سامانه های حوزه کسب و کار در سطح ملی قرار نگرفته اند.وی افزود: توقع دارم که امروز زمانی را وعده بدهید که یک برنامه عملیاتی به مجلس و کمیسیون اقتصادی ارائه شود که حاوی زمانبندی مشخص درخصوص انجام تکالیف وزارتخانه در حوزه بهبود فضای کسب و کار باشد. برگزاری جلسات مختلف قطعاً کمکی در بهبود فضای کسب و کار ندارد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید با وجود نزول ۴ پله‌ای و شاخص بهبود فضای کسب و کار در سرفصل تجارت فرامرزی ایران ۴۵ پله ارتقاء داشته است.رضا رحمانی در پاسخ به سوال سید فرید موسوی نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس در خصوص اقدامات وزیران در جهت بهبود فضای کسب و کار کشور گفت: بهبود فضای کسب و کار از جمله عوامل تأثیرگذار و تعیین کننده در اقتصاد کشور است، وزارت اقتصاد و امور دارایی مسئولیت پروژه‌ها را برعهده دارد، این وزارتخانه مسئول پایش کسب و کارها نیز است.وی ادامه داد: با این حال به خاطر اهمیت موضوع در سال 98، 7 محور اعلام کردیم و پیگیر برنامه‌های بهبود فضای کسب و کار در حوزه صنعت و معدن هستیم؛ برای یکی از محورهای هفتگانه 10 سرفصل، برای بهبود فضای کسب و کار در نظر گرفته‌ایم که در این بین تجارت فرامرزی، سرفصلی است که به صورت مستقیم به وزارت صنعت، معدن و تجارت برمی‌گردد.وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به نزول 4 پله‌ای بهبود فضای کسب و کار ایران در جهان تأکید کرد: با وجود نزول 4 پله‌ای باید گفت شاخص تجارت فرامرزی در سال گذشته 45 پله ارتقاء داشته است و در واقع مانع سقوط بیشتر شاخص بهبود فضای کسب و کار ایران در جهان شده است، این به آن معناست که اقدامات وزارتخانه موثر بوده است.رحمانی با بیان اینکه از 10 محور، 3 محور ارتقاء و 7 محور سقوط کرده است، گفت: سرفصل تجارت فرامرزی از جمله مواردی بوده است که در موضوع بهبود فضای کسب و کار ارتقاء چشمگیری داشته است.این عضو کابینه دولت دوازدهم ادامه داد: وزارت صنعت، معدن و تجارت در حوزه‌های دیگر از جمله اصلاح فرآیند، تنقیح قوانین، ارتباط با بخش‌های خصوصی و تشکل‌ها نیز برنامه‌های متعددی داشته است، در خصوص آیین‌نامه مورد تأکید نماینده سوال کننده باید گفت 3 مورد آن به وزارت صنعت، معدن و تجارت برگشته که کارگروه تشکیل و جلسات متعددی برای تعیین تکلیف آن برگزار شد اما باید گفت در ساختار فضای کسب و کار سطح مالکیت به سازمان اسناد و اجرای قراردادها و ورشکستگی و پرداخت دیون، به قوه قضائیه ارجاع داده شده است.وزیر صنعت، معدن و تجارت تأکید کرد: ما خود را متولی اصلی تولید می‌دانیم و این موضوع را پیگیری می‌کنیم چرا که بهبود فضای کسب و کار از جمله مواردی است که چند بار مورد تأکید مقام معظم رهبری قرار گرفته است. 40 درصد مراحل صدور مجوز کسب و کار کاهش پیدا کرده است .وی با بیان اینکه کل موضوع بهبود فضای کسب و کار در حوزه مسئولیت وزارت صنعت، معدن و تجارت نیست، گفت: در دوره مسئولیت بنده در وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدامات متعددی در حوزه بهبود فضای کسب و کار در بخش صنعت و معدن صورت گرفته است به طوری که تعداد بخشنامه‌ها کاهش چشمگیری پیدا کرده است.وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: سال گذشته یکی از مهمترین گلایه‌ها تولیدکنندگان و فعالین اقتصادی تعدد و تکثر بخشنامه‌ها و رویه‌ها بود، اکنون همه فعالان اقتصادی اذعان دارند که بخشنامه‌ها به حداقل رسیده و کمترین تغییرات را داریم آن هم به خاطر تحریم‌ها است که مجبوریم به خاطر آنها تصمیم‌گیری را تغییر دهیم با این حال هیچ‌گونه بخشنامه‌ای بدون نظر فعالان اقتصادی ارائه می‌شود چرا که این سیاست کلی دولت است.رحمانی اظهار داشت: در حوزه وظایف وزارت صنعت، معدن و تجارت صدور 98 مجوز برعهده ما بود، امروز میزان آن به 47 مجوز کاهش پیدا کرده است، در واقع 40 درصد مجوزهای کسب و کار ادغام یا حذف شده است و مراجعه مردم و مراحل کار را کمتر کرده‌ایم؛ این امر در 11 ماه حضور بنده در وزارتخانه محقق شده است.این عضو کابینه دولت دوازدهم تأکید کرد: وزارت اقتصاد که مرکز پایش بهبود فضای کسب و کار است، وزارت صنعت و معدن را به عنوان دستگاه برگزیده در این حوزه اعلام کرده است. علاوه بر این ما حضور فعالی در شورای گفت‌وگو در استان و شورای گفت‌وگوی ملی داریم که روسای کمیسیون‌های برنامه و بودجه، صنایع، کشاورزی و اقتصادی نیز در شورای گفت‌وگوی ملی حضور دارند و شاهد فعالیت‌های وزارتخانه هستند.وی با اشاره به سامانه‌های متعدد وزارت صنعت و معدن گفت: این سامانه‌ها در حال ارتقاء هستند، با این حال سامانه‌ها باید به سازمان‌های دیگر متصل شوند در صورت این اتصال مشکلات برطرف می‌شود و از رانت جلوگیری خواهد شد.
نماینده تهران از پاسخ‌های وزیر صنعت و معدن و تجارت، درباره‌ی اقدامات این وزارتخانه برای بهبود فضای کسب و کار قانع شد.بعد از توضیحات وزیر، موسوی گفت که اگر وزیر قول دهد تا برنامه‌ی عملیاتی به مجلس درباره‌ی زمان بندی جهت انجام اقداماتی برای بهبود فضای کسب و کار ارائه دهد سوال را به رای نمی‌گذارد. لاریجانی رئیس مجلس به نقل از وزیر گفت که برنامه عملیاتی به کمیسیون‌ها داده خواهد شد.
