علی مؤیدی خرم‌آبادی، رییس ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در این نشست گفت: بهترین راهکار مبارزه با قاچاق کالا استفاده از تجربیات اصناف و تولیدکنندگان است و لازم است این تجربیات تبدیل به مدل‌های مدیریتی شود.
مؤیدی اظهار کرد: در حال حاضر آنچه امروز ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیاز دارد استفاده از تجربیات، نظرات و الگوهای شاخته شده بازار است و معتقدیم بهترین نظریه‌های مدیریتی در سطوح مختلف بازار اقتصادی و غیر اقتصادی استفاده از همین نظرات و تجربیات اصناف، بازاریان و تولیدکنندگان است که باید تبدیل به مدل‌های کاری شود.
وی با بیان اینکه صرفا با اقدامات پلیسی و قضایی نمی‌توان موفق عمل کرد و نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد، تصریح کرد: مبارزه با قاچاق کالا صرفا با بگیر و ببند و تشکیل پرونده راه به جایی نخواهد برد بلکه تجارت و بازرگانی علم خاص خودش را دارد.
مؤیدی افزود: تنها راه برون رفت از بحث قاچاق کالا اینست که به سراغ مردم به عنوان بازیگران اصلی این عرصه برویم که در این زمینه دانش و فهم بیشتری دارند و دلسوزتر نیز هستند و خرسندیم که در چندسال گذشته بیشترین مراوده را با بخش خصوصی، اتحادیه ها، اتاق های اصناف و سندیکاها را داشته ایم و به تنهایی تصمیم‌گیرنده نبودیم.
وی تصریح کرد: آنچه به عنوان قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در حال اجراست محصول همدلی، همفکری و همراهی با اصناف و بازاریان بوده و هنوز راه زیادی باقی مانده است.
رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: بحث مبارزه با قاچاق کالا در مرز را پلیس نمی تواند به تنهایی حل کند و حل این مساله نیاز به فهم مشترک دارد. اگر با اصناف، اتحادیه ها و تولیدکنندگان تعامل نداشته باشیم مشکلات این حوزه به تنهایی حل نخواهد شد، لذا لازم است کمیسیون اقتصادی تمرکز بیشتری بر مشکلات این حوزه داشته باشد.
مویدی با بیان اینکه کالای قاچاق در بازار هست و نباید وجود یک کالا در یک واحدصنفی را به همه واحدها تعمیم دهیم، گفت: قاچاق هست اما اینکه در سطح عرضه و بازار چطور برخورد کنیم و وزارت صمت و حاکمیت چطور عمل کنند از اهمیت بالایی برخوردار است. بهترین راهکار همان تبدیل تجربیات بخش خصوصی و واحدهای صنفی به مدل‌های مدیریتی است و نیازی به آمارسازی نیست.
رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با بیان اینکه اصناف و بازاریان تعهد خود نسبت به کشور و نظام را اثبات کرده‌اند، اظهار کرد: اصناف از بحران کرونا با سربلندی عبور کردند اما امروز با جنگ ترکیبی مواجه هستیم. حاکمیت باید قدردان اصناف باشد چرا که دشمن برای رسیدن به هدف به سراغ تک تک اصناف رفت اما اصناف با آگاهی و شناخت، دشمن را پس زدند و اگر حاکمیت افتخار می‌کند که از پیچ های سخت عبور کرده بستر اصلی آن اصناف بوده اند که ایستاند و به سینه دشمن دست رد زدند.
استفاده از ظرفیت اصناف در بازرسی از واحدهای صنفی
همچنین قاسم نوده فراهانی، رییس اتاق اصناف ایران در این نشست اظهار کرد: اصناف همواره با پدیده شوم قاچاق کالا مخالف بوده‌اند چراکه معتقدند با قاچاق کالا، تولیدی‌ها ورشکست شده، بیکاری گسترش یافته و مصرف کننده نهایی نیز متضرر می‌شود. لذا همکاری تنگاتنگی با ستاد ملی مبارزه با قاچاق کالا و ارز داشته و دستورالعمل های اتاق اصناف ایران در راستای مبارزه با قاچاق کالا را اجرا کرده اند که موید آن گزارشات بازرسان اصناف است.
نوده فراهانی افزود: واحدهای صنفی برای شروع فعالیت، هزینه‌های زیادی دارند، هنگام خرید کالا به دنبال خرید کالای ارزان تر و متنوع تر هستند، لذا بر سر دوراهی قرار می گیرند که اگر کالای قاچاق خریداری کنند با بازرسان و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز روبرو می شوند و اگر این چنین نکنند که بیشتر ایشان بر مدار قانون رفتار می‌کنند، ورشکست می شوند؛ بنابراین مبارزه با قاچاق در واحد صنفی و در آخرین حلقه از زنجیره تولید و توزیع کالا نتیجه بخش نخواهد بود.
وی ادامه داد: کالاهای قاچاق از مرز وارد شده و با تریلی و به صورت آکبند، هزاران کیلومتر را می‌پیماید و به یک واحد صنفی می‌رسد. سؤال ما این است که چرا در این مسیر هیچ کسی با آن روبرو نمی‌شود؟! مبارزه با قاچاق کالا زمانی مؤثر خواهد بود که از مبدأ با آن برخورد و از ورود آن به داخل کشور جلوگیری شود.
رئیس اتاق اصناف ایران بیان کرد: البته صاحبان صنوف نیز باید مانع از ورود کالای قاچاق به واحد صنفی خود شوند؛ در همین رابطه به‌منظور کشف و ضبط کالای قاچاق، نظارت‌هایی بر واحدهای صنفی وجود دارد، این بازرسان اطلاعات کافی درباره تمامی صنوف ندارند و نمی‌توانند به درستی قاچاق بودن یک کالا را بررسی کنندکه در این خصوص می توان از ظرفیت بازرسان صنفی استفاده کرد تا برای افراد بیگناه پرونده‌سازی نشود.
وی در خصوص طرح شناسه‌دار کردن و صدور کد رهگیری برای لوازم یدکی و قطعات خودرو اظهار کرد: اثرگذاری طرح شناسه‌دار کردن لوازم یدکی و قطعات خودرو زمانی خواهد بود که زیرساخت‌های آن جامع و کامل شده و آموزش های لازم به واحدهای صنفی داده شود ضمن اینکه این نظارت ها نیز باید از مبدا تولید یا واردات انجام شود.
نوده فراهانی درباره کالاهایی که از مناطق مرزی تحت عنوان ته‌لنجی و یا توسط کوله‌بران وارد می شود نیز تاکید کرد: گاها دیده می شود کالاهای ته‌لنجی و کالاهایی که توسط کوله‌بران زحمت‌کش به‌صورت قانونی وارد شده و به واحدهای صنفی رسیده است، به‌عنوان کالای قاچاق شناخته شده و با آن برخورد می شود، در این رابطه لازم است تا این کالاها بعد از ورود به داخل کشور در مرکزی جمع‌آوری شده و شناسنامه‌دار شود تا واحدهای صنفی در فروش آن به مشکل بر نخورند.
اگر در حوزه طلا، سکه و ارز شفاف‌تر عمل می‌کردیم دچار این تلاطمات نمی‌شدیم
محمدمهدی برادران، معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت در این همایش گفت: امروز با ناترازی سیاست های ارزی دولت رو برو هستیم به‌طوری که این شرایط مشابه سال 97 پررنگ شده و به نوعی به سیاست‌های کالایی تسری پیدا کرده است. اگرچه بانک مرکزی به درستی مدعی است که اصلی‌ترین دلیل افزایش نرخ ارز محصول تحریک بازار در کشورهای همسایه و برنامه‌ریزی دشمن برای ضربه زدن به اقتصاد ایران است اما گلایه‌ای نسبت به بانک مرکزی داریم مبنی این که برخورد جدی با این شبیخون دشمن نداشته است.
برادران ادامه داد: مسئله ای که در چند ماه گذشته می توانستیم با حضور فعال در بازار هرات و سلیمانیه که منشاء تحریک بازار بودند حل کنیم امروز به نحوی شده است که کل بازار کشور را درگیر کرده و از سیاست های ارزی به سیاست های کالایی کشیده شده و دردسرهای زیادی را برای اصناف و صنایع ایجاد کرده است. در این میان نمی شود از سهم شرکت‌های بزرگی که مدیران آنها از دولت حقوق می‌گیرند و حتی برخی از شرکت‌های خصولتی، گذشت که متاسفانه با مجموعه هایی که به دنبال کاهش ارزش پول ملی بوده اند، همراهی تمام و کمالی کرده‌اند تا جایی که برخی از کارخانه ها قیمت کالا را از طریق بورس کالا و برخی ضوابط دیگر طی سه ماه به دو برابر قیمت رسانده‌اند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: وقتی از ستاد مبارزه با قاچاق کالا صحبت می‌کنیم پسوند «ارز» نیز برای آن می‌گذاریم و مبارزه با قاچاق ارز از اختیارات این ستاد است، ضمن اینکه قوانین دقیق و روشنی هم برای آن وجود دارد. اگر در حوزه طلا، سکه و ارز شفاف‌تر عمل می‌کردیم دچار این تلاطمات نمی‌شدیم، اما وضع موجود این است و به فرموده رهبر معظم انقلاب نیروهای انقلابی وقتی می‌گویند مشکلاتی وجود دارد، راه‌حل آن را نیز ارائه می‌کنند.
معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت اظهار کرد: صاحبان صنعت و اصناف از تورم استقبال نمی‌کنند. اینان مثل برخی از مدیران نیستند که نگاه کوتاه مدت داشته باشند و به‌دنبال رزومه‌سازی باشند. ایشان نگاه بلند مدت دارند و پیشنهاداتی که به دولت می دهند برای مدیریت بلند مدت اقتصاد است. گاها گفته می شود اگر چنان نکنیم قاچاق عکس می شود یا این که واردات بی رویه می شود. افرادی که چنین نظراتی را مطرح می کنند نقش شبکه های غیر رسمی را در اقتصاد بیش از اندازه پر رنگ می کنند. مگر این کالاها صنف، صنعت و اتحادیه ای که وفادار به نظام باشد، ندارد که بر امور نظارت کند؟!
برادران خاطر نشان کرد: در سال گذشته قاچاق بسیاری از کالاها را کاهش دادیم؛ که دخانیات، لوازم خانگی، قطعات و لوازم یدکی خودرو از این جمله هستند. در بخش سیگار، توانستیم تولید آن را افزایش دهیم به طوری که 7میلیارد نخ سیگار بیش از سال گذشته تولید داشته ایم و قاچاق کاهش داشت. برای لوازم خانگی و قطعات و لوازم یدکی خودرو نیز کد رهگیری صادر کردیم. به زودی به آمار صدور 500 میلیون کد رهگیری برای قطعات خودرو می رسیم. این کالاهایی است که پیشتر هیچ نظارتی بر آن وجود نداشت. بنابراین اگرچه سال گذشته در قطعات یدکی شرایط بدی داشتیم اما امروز شاهدیم ضمانت یک ساله و چند ساله دارند. در زمینه ضمانت و خدمات پس از فروش و کیفیت لوازم خانگی نیز پیشرفت خوبی داشتیم و اولویت‌هایی برای مواد پتروشیمی، طلا و جواهرات، پوشاک، کیف و کفش، لوازم آرایشی و بهداشتی و مواد غذایی داریم.
وی تاکید کرد: معتقدیم برای مبارزه با قاچاق برخوردهای سلبی جواب نمی‌دهد لذا از اتحادیه ها می خواهیم حتما جلساتی برای مبارزه با قاچاق داشته باشند و راه حل ها را بررسی کنند تا از نظام توزیع رسمی به بهترین شکل دفاع کنیم.
اهمیت سطح عرضه در مبارزه با کالای غیراستاندارد، غیرقانونی، تقلبی و قاچاق
بر اساس این گزارش، امیرمحمد پرهام‌فر، معاون پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز در این نشست بیان کرد: نشست ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز اتاق اصناف ایران به صورت سالانه برگزار می شود. امروز نیز گرد هم آمده‌ایم تا دیدگاه‌ها و نقطه نظرات طرفین را به هم نزدیک کنیم. الزامات جدیدی وجود دارد که ایجاد هم‌زبانی و تفسیر مشترک از قانون به اجرای آن کمک می‌کند.
پرهام‌فر ارتباط با اتحادیه‌ها و اتاق‌های اصناف سراسر کشور در این نشست را نقطه قوت و فرصتی مغتنم توصیف کرد و گفت: مرور سیاست‌ها و رویکردها با مشارکت اتحادیه‌ها و اتاق‌های اصناف شهرستان‌ها موجب هم‌افزایی بیشتر می‌شود.
وی تصریح کرد: دنیای امروز، دنیایی است که بر سطح عرضه در زنجیره تأمین کالا بسیار حساس است. خیلی از کشور ها تمرکز بر سطح عرضه دارند و معتقدند اگر کالای غیربهداشتی و غیراستانداردی به هر طریقی به عرضه‌کننده نهایی کالا برسد؛ اینان به دلیل اعتبار خود و ارتباط مستقیمی که با مصرف‌کننده دارند اجازه نمی‌دهند آن کالای غیرمطلوب عرضه شود. لذا سطح عرضه در مبارزه با کالای غیر استاندارد، غیرقانونی، تقلبی و قاچاق بسیار مهم است.
پرهام‌فر گفت: در قانون مبارزه با کالا و ارز این مهم با ابزارهایی تامین شده است. یعنی در نسخه جدید این قانون ابزار شناسایی کالای غیر استاندارد، غیر بهداشتی، جعلی، تقلبی و قاچاق تعیین شده است و تمرکز قانون‌گذار بر این است که این کالاها تولید و یا وارد نشده و به‌دست مصرف‌کننده نرسد و در این راستا از همه ابزارهای قانونی استفاده می‌شود. حال این که چنین جلساتی به ما کمک می کند تا در این امر موفق‌تر بوده و از نقطه نظرات اصناف در اجرای قانوان استفاده بهینه داشته باشیم.
معاون پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اظهار کرد: لازم است تا اتاق های اصناف شهرستان‌های مرزی و دبیرخانه‌های کمیسیون‌های استانی مبارزه با کالا و ارز، فهرست کالاهای مناطق مرزنشینی که واردات آنها آزاد شده است را ابلاغ کنند تا آگاهی متقابل به وجود آید.
پرهام‌فر در خصوص سایت‌های فروش کالا نیز گفت: هر سایتی که کار صنفی انجام می دهد لازم است علاوه بر دریافت ای-نماد پروانه کسب داشته باشد که قوانین در این باره روشن و شفاف است اما افزایش نظارت بر نحوه فعالیت این سایت‌ها و درگاه‌های فروش کالا نیز نیاز به هم‌اندیشی دارد.
در این نشست رؤسای اتاق شهرستان‌های استان تهران و برخی رؤسای اتحادیه‌های تهران به صورت حضوری و رؤسای اتاق‌های اصناف، دبیران کمیسیون‌های برنامه‌ریزی، هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز و رؤسای سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌های سراسر کشور به‌صورت برخط شرکت داشتند و نظرات و پیشنهادت خود را مطرح کردند
